Dona ei Requiem

We zaten met het zevende team van Schaakclub Groningen wat te praten en voor te beschouwen voor de wedstrijd tegen Lewenborg 2. Wim en Ruud kregen het over Axel.
Axel kende ik van denksportcafé Atlantis, en ook daarbuiten kwam ik hem wel eens tegen. In zijn studententijd, zo’n tien jaar geleden, was hij op zijn hoofd gevallen, had een week in coma gelegen en was daar nooit meer helemaal overheen gekomen. We hadden dezelfde uitkering. We hadden allebei onze dromen maar zagen het nut van werken niet in als je toch alles weer bij het UWV moet inleveren. Ik was een keer bij hem thuis geweest, in een prachtige kamer in een oud pakhuis aan de Westerhaven.
‘Hij trok zich de dood van Roeland nogal aan’, hoorde ik Ruud zeggen.
Dat wist ik. Op de avond van 28 augustus besloot ik na het orgelconcert ter gelegenheid van Bommen Berend nog even een borrel te drinken bij Bert in café Atlantis. Ik wilde het beslist niet te laat maken want er kwam om half twaalf iets op tv dat ik wilde zien.
Bij Bert trof ik Axel aan de bar. Aan zijn staat te zien zat hij er al een tijdje. Ik vroeg hem hoe hij het maakte.
“Roeland is dood”, zei hij.
Deze opening verdiende een whisky, vond ik. Axel nam nog een jenever.
Axel had een dag eerder zijn langverwachte date met een internetvriendinnetje gehad, toen hij werd gebeld met de mededeling dat Roeland, geen vriend maar wel een goede bekende, de avond ervoor in de Noorderhaven was gevallen en verdronken.
’31 jaar nog maar,’ zegt hij, ‘Roeland was een goeie jongen’.
Hij dronk ondertussen flink door en begon steeds onsamenhangender te praten. Opeens wilde hij begrip van de anderen achter de bar. Dat kreeg hij niet en hij begon stevig te vloeken. Bert vroeg hem niet te vloeken aan de bar, maar Axel zei dat hij atheïst was en vloekte als hij daar zin in had. Bert zei dat hij dat zelf moest weten maar niet in zijn café. Een kwartier later en een borrel verder begon hij moeilijk te doen over iets anders, en toen suggereerde Bert vriendelijk doch beslist dat het misschien tijd werd om op te stappen.
Ik had mijn whisky ook op en vertrok ook. Ik zag Axel naar huis waggelen en besloot hem nog even sterkte te wensen. Hij verzekerde mij dat hij de komende drie maand niet bij Bert zou komen.
‘Ga nog even mee’, zei hij.
Ik wilde naar huis, maar hij drong aan en ik ging mee.
Hij haalde een paar biertjes te voorschijn, 10% of meer, en toen moest ik het Requiem van Mozart luisteren. Dat was heel speciaal voor hem en terwijl hij midden in de kamer stond te wankelen kwam er een verhaal over een treinreis naar een vriendinnetje in Amsterdam, het Requiem en de dood van zijn moeder, allemaal tegelijk een jaar of tien geleden, maar hij kwam niet meer uit zijn woorden en ik snapte er niets van.
Met dat Requiem uit zijn Koda-speakers van driekwart meter hoog leek het alsof we met z’n tweeën in een grote kathedraal zaten, waar een reusachtig hemelkoor speciaal was neergestreken om Axels moeder en Roeland de eeuwige rust in te zingen. Dona eis Requiem.
‘Wat vinden je buren hiervan?’, vroeg ik.
Hij haalde zijn schouders op en mompelde dat hij dat morgen wel weer zou zien.
Na een uur werd het tijd om te gaan. Hij liet mij door een deur aan de andere kant vertrekken, waardoor ik, inmiddels ook enigszins wazig, een enorm eind omreed.
‘Wat is er met Axel,’ vroeg ik aan Ruud.
‘Axel is niet meer van deze wereld,’ zei die enigszins plechtstatig.
‘Hij trok zich de dood van Roeland nogal aan, dronk teveel bij zijn medicijnen en is toen in een epilepsieaanval gebleven.’
Of zoiets, niemand wist het precies. Alles toen ik net even een weekje niet in Atlantis was geweest.
En toen moesten we schaken.
Mijn tegenstander kwam een half uur te laat. Ik zag niks de eerste anderhalf uur, deed maar wat zetten en gaf een pion weg. Hij kwam gelukkig niet heel gemotiveerd over, verbruikte zeeën van tijd voor heel simpele zetten en verspeelde in vliegende tijdnood zijn extra pion waardoor ik hem op remise kon houden. Pas twee dagen later ontdekte ik dat hij een rating van 1853 had, dus met mijn ratinkje van 1559 had ik een heel behoorlijk resultaat gehaald. Als team verloren we met 3½-2½.

Axel is dood.
39 jaar was hij.
Hij was een goeie jongen.
Geef hem rust.